Standart Model Nedir?

Standart model, evrendeki her şeyi, 4 temel kuvvetten 3 tanesinin yönettiği temel parçacıkları içeren bir modeldir. 1970 yıllarında geliştirilmeye başlanan bu model günümüzde bildiğimiz kadarıyla fizikte her şeyin teorisine en yakın model haline geldi.

Çevremizde gördüğümüz, madde dediğimiz her şey temel parçacıklardan oluşur ve bu parçacıklar 2 ayrı grupta incelenir; leptonlar ve kuarklar. Bu iki grupta kendi içinde 6 gruba ayrılır ve nesiller olarak adlandırılır. En stabil ve hafif parçacıklar “1. Nesilde”, daha ağır ve daha az stabil olanlar ise 2 ve 3. Nesillere aittir. Evrendeki bütün maddeler 1.Nesilde bulunan parçacıklardan oluşur çünkü daha ağır olan parçacıklar stabil hale gelebilmek için bozunur.

Kuarkların 1.Nesli yukarı ve aşağı, 2.Nesili tılsım ve garip, 3.Nesliyse üst ve alt olarak sınıflandırılır. Leptonların 1.Neslinde elektron ve elektron nötrinosu, 2.Nesili müon ve müon nötrinosu, 3.Nesliyse tau ve tau nörtinosu olarak sınıflandırılır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu parçacıkları etkileyen kuvvetler vardır; kütleçekim, güçlü kuvvet, elektromanyetik kuvvet ve zayıf kuvvet. Ancak maalesef parçacık evreninde bildiğimiz kadarıyla kütleçekimin pek bir etkisi yoktur. Diğer 3 kuvvete baktığımızda bu kuvvetler etkilerini kuvvet taşıyıcı parçacıklar ile yani “bozonlar” ile gösterirler.

Güçlü kuvvet gluon ile, Zayıf kuvvet W ve Z bozonları ile, Elektromanyetik kuvvet ise fotonlar ile taşınır. Ancak dediğimiz gibi kütleçekimi parçacık fiziğine uyarlamış değiliz çünkü halen daha genel görelilik teorisi ile kuantum teorisini bir araya getirmiş değiliz. Bu tabloya dahil olarak başka bir içeriğimizin konusu olan higgs bozonunu da ekleyebiliriz fakat higgs bozonu kuvvet taşıyıcısı değildir.